Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΑΝΤΡΙΑΛΩΝ
πίσω από
ΤΟ ΤΑΜΠΟΥΡΙ ΤΟΥ ΛΙΑΚΟΥ
Εκεί ψηλά στ΄Αντριαλά στης πέρδικας τη ράχη
Σμιλεύτηκε η λεβεντιά στ΄απόκρημνου την άκρη
Ο Λιάκος τους περίμενε πίσω απ΄το ταμπούρι
Το ξίφος του ετρούχιζε για να του φέρει γούρι.
! Ω ΡΕ Λιάκο , οράς τον οχθρό; του φωνάζει ο αρχηγός Σταύρος Βασιλείου
! φανήκαν΄στα βυθίσματα 1000 οργιές πιο κάτω. Απαντά ο Λιάκος.
&. Από τα Αντριαλά και μέχρι το βράχο πάνω από το Κυπαρίσσι υπήρχαν μέχρι το 1970 πάνω από 40 μαντριά και στρούγκες. Μεταξύ των τσοπαναραίων κυκλοφορούσε μια στιχομυθία σαν ποίημα σαν ιστορία βγαλμένη από τα παλιά χρόνια σχετικά με τα Αντριαλά και το χαμό του Λιάκου. Πρίν μερικά χρόνια ακούγαμε τους γεροντότερους και ειδικά στις Άκρες να σιγομουρμουρίζουν αυτή τη στιχομυθία σαν να περιγελούσαν τους Τούρκους και να εξυμνούσαν τον ηρωισμό του Λιάκου και των συμπολεμιστών του. Η περιοχή των Αντριαλών ήταν δίπλα τους ,παντού απομεινάρια της μάχης ,οι πολεμίστρες, το γκρεμισμένο ξωκλήσι, όλα μαρτυρούσαν ότι εδώ είχε γίνει κάτι φοβερό. Αναπολώντας τα παλιά θυμηθήκαμε αυτή την στιχομυθία την γράψαμε όπως εξιστορείτο την διασκευάσαμε όσο μπορούσαμε και την παρουσιάζουμε όπως την έλεγαν οι πρόγονοί μας.
Ο οπλαρχηγός Λιάκος Αργυροκαστρίτης φυλάει το βράχο των Ανδριαλών ταμπουρωμένος πίσω απ΄αυτόν και ορκισμένος να μην περάσει τούρκος από εκεί . Είναι στην πρώτη γραμμή άμυνας και θα δεχτεί τις πρώτες άγριες επιθέσεις των τούρκων. Οι υπόλοιποι πολεμιστές είναι στο ύψωμα στις πολεμίστρες λίγο πιο πίσω και πιο πάνω.
! Λιάκο τη βλέπ΄ς του ξαναφωνάζουν μετά από λίγο.
Λιάκος: Τους βλέπου κατ΄απ΄του γκρεμό και κάτι καιροφλάνε
μάλλον μας πείρανε χαμπάρ και σκέφτουντ τι να κάνε
κουκίνησε ούλ η πλαγιά πτα κόκκινα βρακιά τους
με χέρια πέρα δώθε τα κουνούν τα παρδαλά σκουφιά τους
! Λιάκο λες να μας κυκλώσνε κι έρθουν από πίσω; Του ξαναφωνάζει ο αρχηγός
Λιάκος: Δεν μπουρούνε αρχηγέ να μας περικυκλώσουν ,
Του μέρους είναι δύσβατου κι αγριεμένο .
Ούτε κατσίκι δεν περνά απ΄του πουρνάρ΄κι τ΄ν΄αγλαδνιά
κι σούλα τα περάσματα παλιούργια έχουμ ρίξει,
τα σκέλια τους θα ξεσκιστούν και θα ματώσουν ούλοι.
! Μωρέ Λιάκου πως τα λές κι μας διασκιδάζεις ,τώρα που θάρθ του γιαταγάνι να δουμ
πως θα φουνάζεις.
Λιάκος: Βρέ μη φουβάστι τον ουχθρό στα μάτια να κοιτάτε
Και του σπαθί να χώνετε να το στριφογυρνάτε
Έτσι θα μας φοβηθούν και θα λακίσουν πάλι
Τουν κατήφορο θα πάρουνε μέχρι του ακρουγιάλι
! Λιάκου για δες ξανά κουντεύουν στο ξωκλήσι;
την Αγιακυριακή επέρασαν, σταμάτησαν στη βρύση;
Κοντεύουνε,εφτάσανε του τούρκικου ασκέρι ;
Είναι πουλοί παραπουλοί; μας στείλανε χαμπέρι;
Λιάκος: ωχ, ωιμέ οι άπιστοι, την Αγιακυριακή γκρεμίζουν
Ταμπούρια θε να φτιάξουνε κανόνια τα γεμίζουν
Σε λίγο θα μας ρίξουνε ολάκερο ασκέρι,
ταμπουρωθείτε ν’άστε έτοιμοι, με το σπαθί στο χέρι.
Δημητρίου: Λιάκο ν’άσαι έτοιμος τους πρώτους να λιανίσεις
Να φοβηθούν οι άπιστοι και να τους διαλύσεις
Αντριαλά να σκούζειτε και να φουνάζειτ΄ούλοι
Κι μείς θα ρίχνουμε φουτιά ψηλά π΄του καραούλι
Θα κλονιστούν οι άχρηστοι , και θα γυρίσουν πίσω,
Το ύψωμα τούτο εδώ με αίμα θα ποτίσουν.
Λιάκος: Οι πρώτοι που φανήκανε φάγαν του πρώτου βόλι,
Στη λάκα κοίτουνται κορμιά σαν ανθισμένου περιβόλι
Απ΄του ξωκλής΄ μέχρι εδώ χιλιάδες ειν΄οι σκύλοι
Βαράτι ρίχτι στου ψαχνώ κανένας να μη μείνει.
! Άστου βρέ Λιάκου του ταμπούρ, κι’ ανέβα πιο ψηλά
Οι Τούρκοι θα σε κόψουν είσαι πολύ κοντά.
Λιάκος: Το βράχο δεν αφήνω εδώ θα σκοτωθώ,
Σαν τα σκυλιά ορμάνε πρέπει να φυλαχτώ
Γιουρούσι θα τους κάνω να αποκαρδιωθούν
Ωχ, κοντεύει μεσημέρι , τα κανόνια τους σφυροκοπούν.
Μια κανονιά σκάζει στην βάση του βράχου και τον κουνά συθέμελα.
!. Ω ΡΕ Λιάκο, πως τα πάς,που έσκασε το βόλι;
Η κανονιά το βράχο τράνταξε ,και φοβηθήκαμ΄ολοι.
Λιάκος: ΩΙΜΕ:
Δυό παλληκάρια έχασα και πέντε χτυπημένοι
Ελάτε πάρτε τους για να σωθούν, η μάνα τους τους περιμένει.
Βαράτε ωρέ κι άπ΄τς δυό μεριές να κλονιστούν οι μαύροι
Να φύγουνε να τσακιστούν να μη γυρίσουν πάλι.
Σε λίγο θα νυχτώσει τους πήραμε φαλάγγι
Γιουρούσι να τους κάνουμε να πέσουν στο φαράγγι
Δημητρίου: Λιάκο Ω ρε Λιάκο!
Τα βόλια σου λιγόστεψε γιατί δεν περισσεύουν
Μαντάτο στείλαμε νάρθούν ,ψάχνουν και τα γυρεύουν.
Λιάκος: Τους λέπου νάρχουντε ξανά με μίσος φορτωμένοι
Νεκρούς πολλούς αφήσανε χιλιάδες λαβωμένοι
Αν δεν πετύχουν τώρα πια να μας εξολοθρεύσουν
Η νίκη έγειρε σε μας πολλοί δεν θα πιστέψουν.
Από Κάρυστο αρχίσανε και Ιστιαία πάνε
Τον όλεθρο σκορπίσανε ατουφέκιστοι γυρνοβολάνε
Την Εύβοια ξεκλήρισαν τους χριστιανούς σκοτώνουν
Γυναίκα δεν μας άφησαν και τα παιδιά σπιλώνουν
Οι μόνοι που σταθήκαμε είμαστε μεις δώ πέρα
Εδώ θα τους λιανίσουμε θα δουν τη μαύρη μέρα.
Νεκρούς στο διάβα τους αφήνουνε δεν παίρνουνε χαμπάρι
Χοντρό μπαξίσι έταξαν βγαλμένο απ΄τ΄αμπάρι.
Τούρκοι: Το Λιάκο βάλθηκαν για τα καλά να πιάσουνε στα χέρια
Λυσσάξανε σαν τα σκυλιά βαράνε με μαχαίρια,
Τα γιαταγάνια άφησαν ορμούν σώμα με σώμα
Δεκάδες κείτονται νεκροί στο ματωμένο χώμα
Ο Λιάκος αντιστέκεται βαράει και ουρλιάζει
Τον βράχο τούτον δώ κανείς δεν θα τον πάρει.
Φοβήθηκαν ,οπισθοχωρούν το βάζουνε στα πόδια
Κατρακυλώντας λάκισαν , αφήνοντας τα βόλια
Δημητρίου: !!!! Ω ρε Λιάκο δε μιλάς. Κουράστηκες να πολεμάς
Σαν το λιοντάρι όρμησες και τους κατατρόπωσες
Λιάκος: Λαβώθηκα ωρέ παιδιά στο στέρνο παρακάτω
Την νίκη τούτη δω δεν θα χαρώ με πήρε από κάτω
Με βάρεσαν πισώπλατα με μπαμπεσιά με φάγαν
Μα πρόλαβα πολλούς και χάλασα, στο χώμα σπαρταράγαν
Ο βράχος με προστάτεψε ολημερίς δώ πέρα
Το βόλι αυτό με πέτυχε με άλωνε αέρα
τώρα απόκαμα ,κουράστηκα τα πόδια δεν ακούνε
τα μάτια μου βαρύνανε το χάρο καρτερούνε
τα βλέφαρά μου κλείνουνε τη λευτεριά γναντεύουν
να δώστε χαιρετίσματα σε όλους να προσμένουν
τον κόσμο αυτό αφήνω με πίκρα και χαρά
γιατί πολέμησα μαζί σας, εδώ στ΄Αντριαλά.
Εχει βραδιάσει και οι Τούρκοι σταματούν τις επιθέσεις . Αργά το βράδυ ο Λιάκος αφήνει την τελευταία του πνοή και τα παλληκάρια του τον παίρνουν να τον θάψουν 2 ώρες δρόμο μακριά όπου είχαν πάει και τους τραυματίες .Τ ο ταμπούρι του Λιάκου έμεινε άδειο. Πολεμοφόδια δεν ήρθαν και οι οπλαρχηγοί έκριναν παρά την μεγάλη νίκη ν΄αφήσουν την ενέδρα στα Αντριαλά και να συνεχίσουν τον ανταρτοπόλεμο πιο πάνω στον Άγιο μέχρι κλεισούρα. Το άλλο πρωί οι Τούρκοι παραδόξως είδαν άδειο το ταμπούρι και τις πολεμίστρες τα κατέλαβαν αμέσως και συνέχισαν το καταστρεπτικό τους έργο προς Βόρεια Εύβοια.
Συγκέντρωση στοιχείων , πληροφοριών, επιμέλεια του έργου από :
Παπαδημητρίου Χρήστο του Βασ. (Πρόεδρος Κοινότητας Κυπαρισσίου)